Zum Inhalt springen

Categoria:Fisica

Ord Wikipedia

La forza da la kernkraft (cunuschenta era sco forza nucleara u forza da gluon) è ina da las quatter forzas fundamentalas da la natira. Cuntrariamain a las duas autras forzas, la schwerkraft e la forza electromagnetica, la forza da la kernkraft è ina forza curtiniva, che agescha sin il livel subatomic, precis en il nucleus da l’atomo. Vus pozz esser segir che la forza da la kernkraft è ina forza forta – ella è radund 100 giadas pli forta che la forza electromagnetica, che a sia giada è pli forta che la schwerkraft.

Quarks e Gluons[modifitgar | modifitgar il code]

Per intender la forza da la kernkraft, müssan ins primamain introducir il concetp da quarks. Quarks èn particellas subatomaras, da las qualas èn construidas ils protonas e neutrons en il nucleus da l’atomo. Ils quarks èn ils plus pitschens “mattoncins” da la materia, sco quels cun ils quals ina chasa vegn construida. Els sa connexan e sa gruppeschan ensemen en autras particellas pli grondas, sco per exempel ils protonas e neutrons, ch’èn preschents en ils nuclei da l’atomo. La forza da la kernkraft è sco in colla fermamain forta, che tengia ensemen ils quarks en questas particellas pli grondas. Sut questa colla da la kernkraft na vegnian ils quarks betg separads, e nus na dettian betg avair protonas, neutrons e finalmain betg atoms.

Significanza per la materia[modifitgar | modifitgar il code]

La forza da la kernkraft ha plirs aspècts significatius per la materia:

  1. Tener ensemen ils nuclei da l’atomo: La funcziun primara da la forza da la kernkraft è da tener ensemen ils protonas e neutrons en il nucleus da l’atomo. Protonas, ch’han ina carga electrica positiva, sa repussan electricamain. La forza da la kernkraft surmonta questa repussiun e tegn ensemen ils protonas e neutrons en il nucleus, senza ch’el vegnia disfattà.
  2. Stabilitad dals atoms: Senza la forza da la kernkraft vegnian ils nuclei da l’atomo disfatts, e quai avess consequenzas sin la stabilitad dals atoms. La materia sco nus la savain na dettia betg existir.
  3. Fusium da nuclei: La forza da la kernkraft è essenziala per la fusium da nuclei, in process en il qual nuclei pitschens sa connexan en nuclei pli gronds e libereschan enfin enormas quantitads d’energia. Quest process è la sorgenza d’energia che fa ir ils stailas, uschia era il nos sol.

En resumaziun, la forza da la kernkraft è ina forza fundamentala che gioga ina rolla centrala per la structura e la stabilitad da la materia en l’univers. E cunzunt, ella è ina da las quatter forzas che regleschan il mund subatomic.

sutcategorias

Questa categoria cuntegna be suandanta sutcategoria.

F

Artitgels en la categoria "Fisica"

Las 4 suandantas paginas èn en questa categoria che cuntegna totalmain 4 paginas.